GEDICHTE |
Herbst-Freiheit
Wia d'Blattln so lustig Sie singan und wispeln Jetzt halt' uns koan Bam mehr, Der Bam hat eahn nachgschaut |
Zum Nachdenkn Was nutzt
dar der Reichtum, Mit jeder
Minutn, Wüllst
mit Zankn und Streitn |
||
Weihnachtn mag ih net | ||
"Weihnachtn mag ih net" hat er gsagt. "Ih wüll des Theater net. Warum soll ih ausgrechnt z'Weihnachtn wen was schenga? Des Theater hab ih als Kind scho net mögn, ih hätt mih damals scho am liaban versteckt. 's ja als nur a Gschäftssach. Ih fahrat am liaban fort, dann brauchat ih neamd was kaufn und hätt mei Ruah!" hat er gsagt.... Aber ih, ih mag des
Theater, wiar-er sagt. Manchmal hol ich's füra, d' Spüldosn von der Tant. Ich hab's am Dachbodn in an altn Kastn versteckt. "So a Kitsch", hat er gsagt, "so a Kitsch kummt ma net in d' Wohnung". Und so is s' am Dachbodn glandt. Ich hab s' mit Seidnpapier eingwicklt und in ana Schuahschachtl versteckt. "Vergiß mih net", hat s' gsagt, d' Tant. Ganz kloan und durchsichtig is s' mar vorkumma, in dem großn weißn Kranknhausbett. "Vergiß mih net Dirndl, und halt s' in Ehrn, de Spüldosn, woaßt ja eh, sie war ma ganz wichtig in mein Leben". Verheirat war s' nia, de Tant, aber an Verehrer hat s' ghabt. Von dem hat s' de Spüldosn kriagt, wiar-er eingruckt is. Wann s' von dem erzählt hat, hat s' allweil ganz glanzade Augn kriagt. In'n Kriag hat er müaßn und is nimmer zruckkumma. "Vielleicht kummt er doh nuh?" hat d' Tant manchmal gsagt und ganz langsam d' Spüldosn aufzogn. So a schwarze Dosn mit ana Tänzerin drauf, mit an zartn Gsichtl und an rosarotn Rockerl. De hat sih dann immer nach der Musik draht, immer im Kroas. Wiar-ih nuh a Kind war, war's was ganz was bsunders, wann d' Tant de Spüldosn aus'n Glaskastl gnumma, auf'n Tisch gstöllt und aufzogn hat. "Du, du liegst mir im Herzen" hat's gspült und de Puppn hat sih dabei immer im Kroas draht. Manchmal geh ih hoamlih
auf'n Dachbodn und hol s' füra, de Spüldosn. Dann ziag ih s'
auf und schau der Tänzerin zua, wia sie sih draht, allweil nuh wia
früher. Dann siach ih s' sitzn, de Tant, mittn in ihre Spitzndeckl
und hör, wia s' sagt "Vielleiht kummt er doh nuh?". Ih
tram a bißerl davon, wiar-ih selber nuh a Kind war und dann, - den Kitsch ... weil, 's Leben geht weiter.... |
||
A
Weihnachtsgschicht hätt's werdn solln... |
||
Eigentlich hätt's a Weihnachtsgschicht werdn soll, wiar ih zum Schreibm angfangt hab, aber in der heutign Zeit a richtige Weihnachtsgschicht schreibm, des is gar net so leicht. Dazua braucht ma scho a weiße woache Schneedeckn rund ums Haus und a warme gmüatliche Stubm, an G'ruch von Lebkuchn, bratenen Äpfln, an Punsch oder an Tee, oder vielleicht ah a Nasn voll Weihrauch. Ja, dann kunnt ma scho was schreibm, über's Weihnachtswunder und über d' Heilige Nacht. Dann kunnt ma sih ah vielleicht d' Großmuatter vorstelln, wia s' Gschichtn erzählt und d' Kinder rund um an Stubmtisch, muxmäuserlstüll; en Großvatern mit der Pfeifn, der nur ab und zua amal mitm Kopf nickt, was so vül hoaßn soll wia: "Jaja, des stimmt alls, so wia's d' Großmuatter erzählt", oder "de Gschichtn sand wahr, koane Märchen, des hat sie wirklih so zuatragn". Wann der Wind rundum's Haus pfeift und einisaust durch'n Rauchfang, dann kunnt ma sih's so richtig vorstölln, wia d' Wülde Jagd in de Rauhnächt über's Land zogn is. "Rauhnacht" soll ja von "Rauchn" kumma oder "Ausräuchern", weil d' Leut in den langen finstern Nächt rundum Weihnachtn mit'm Weihrauchkessl ausgruckt san. Mit dem wolltn s's Unglück und Krankheitn aus Haus und Stall vertreibm. De bekanntesten Rauhnächt' warn de Thomasnacht, de Mettnnacht, Silvester und die Nacht auf Dreikönig. Wann in ana Rauhnacht de Bam ganz rauh vor lauter Rauhreif warn, dann hat's ghoaßn, daß im nächstn Jahr vül Most wird. Im Mühlviertl hat ma ah gsagt: Rauhnächt san vier, zwoa foast und zwoa dürr. De wüldeste Rauhnacht war de Thomasnacht (am 21. Dezember), a Spuk und Oraklnacht. Da habm Teufeln, Geister und Hexn ihr Unwesn triebm. Ma hat ah sagt, daß de Totn aus de Gräber gstiegn sand und eahnre Verwandtn hoamgsuacht habm. Früher hat ma deswegn ah am Tisch was zum Essn stehn lassn, wanns grad bei der Nacht kamatn. Über d' Wülde Jagd hat's vül Gschichtn gebm, gsehgn habm s' aber nur "Neusonntagskinder", nämlich Sonntagskinder, de bei Neumond auf d' Welt kumma sand. Ghört aber hat ma's scho von keitn. Z'erst a Jammern und Klagn, des immer näher kummt, in der Luft dahinziahgt und lauter und lauter wird. Dann is a Sturm aufkumma, daß sih d' Bam bogn habm. In der Luft war a Krachn, Ächzn und Sausn, und a Gschroa von allerhand Viecher, Hirschn, Reh, Wüldsau, so laut, daß 's schier nimmer zum Aushaltn war. Wen de Wülde Jagd darwischt hat, der hat mitmüassn, ah d' Hund und Katzn, und d'Ross. Kettnhund habm sih sogar losgrissn und sand mit. In der Fruah warns dann wieder zruck, total verschwitzt und müad, und d' Rösser sand im Stall gstandn mit Schaum und Bluat vorm Maul. Wer am Hoamweg der Wüldn Jagd im Frei'n begegnt is und hat koa Huafeisen mit Nägl mitghabt, den hat's mitgrissn. Nur wann er sih gschwind am Bodn glegt hat, mitm Gsicht gegn d'Erd, dann is s' über eahm drüber. Amal hat sih zwar a junger Kerl aufn Bodn falln lassn, hat aber sein Fuaß in d' Höh gstreckt, daß wer drüberstolpert. Des hätt er net toan solln! Dem Kuntn is nämlich der Fuaß ausgrissn wordn. Ma sagt, des war bestimmt der Teufl! Dann gibt's ah nuh de Gschichtn von der Frau Bercht, de um d' Weihnachtszeit umadum zogn is und allerhand Sachn zu de frommen und armen Leut bracht hat. D' Frau Bercht war a große Frau mit an langen weißn Kittl und d' Haar aus Flachs. An Schübl Kinder hat s' mitghabt, Kinder de gstorbm sand, bevor s' nuh tauft warn. Da is's amal so a Kloans mit sein' Hemderl bei an Zaun hänga bliebm. A fromme Magd hat's befreit, mit hoamgnumma und taufn lassn. Des Kindl is dann wieder gstorbm, war aber erlöst und hat nimmer mitziahgn müassn. Manchmal hat d' Frau Bercht ah böse Kinder mitgnumma, was ma ja ah vom Krampus behaupt'. (Aber heutzutag nimmt der Krampus ja koane Kinder mehr mit, weil's gar koane bösen Kinder mehr gibt.) In manchn Gegndn is 's "Goldene Rößl" kumma, is am Dachfirst aufigrennt und hat Nüss und Kletzn in Innenhöf abigschmissn. Vül Kinder wolltn 's "Goldene Rößl" sehgn, aber des war vül z'schnell und hat sih nia blickn lassn. Heutzutag kummt am Heilign Abnd 's Christkind. Des is grad so gschwind wia 's Goldene Rößl. Des laßt sih ah nia sehgn, wanns beim Fenster vorbeifliagt und schaut, ob d' Kinder brav sand. Zu manche Familien kummt der Weihnachtsmann, der Geschenke bringt. Ih glaub des is a Verwandter vom Knecht Ruprecht, denn 's ah früher amal gebm hat. |